Kan ik met een erfovereenkomst mijn nalatenschap op voorhand verdelen?
24 september 2018
Sinds 1 september 2018 kunnen erflaters en erfgenamen, onder strikte voorwaarden, erfovereenkomsten opstellen. Betekent dit dat ouders nu op voorhand hun goederen kunnen verdelen onder hun kinderen?
Het antwoord is nee. Een ‘globale’ erfovereenkomst is een overeenkomst tussen (op zijn minst) enerzijds de vader en de moeder (of een van hen) en anderzijds al hun vermoedelijke erfgenamen in rechte lijn (kinderen, kleinkinderen…).
Zo’n overeenkomst heeft als doel om het bestaan vast te stellen van een evenwicht tussen de kinderen (of ruimer erfgenamen in rechte lijn), rekening houdend met schenkingen, voordelen waarvan de erfgenamen genieten of hebben kunnen genieten en rekening houdend met hun situaties.
Dat evenwicht is van belang om toekomstige conflicten te vermijden. Schenkingen worden, in principe, immers toegerekend op het erfdeel van het kind die de schenking heeft ontvangen. Dit geldt niet voor alle genoten voordelen, waardoor er op het moment dat de nalatenschap openvalt, wel eens wat wrevel zou kunnen ontstaan tussen broers en/of zussen.
Een voorbeeld kan het nut van een erfovereenkomst duidelijk maken:
Marie heeft kunnen genieten van dure studies in het buitenland. Pieter daarentegen, heeft van zijn vader een schenking ontvangen. Het financieel voordeel dat Marie haalt uit de dure studies zal niet worden verrekend bij overlijden van de ouders. Enkel schenkingen in de strikte zin moeten worden verrekend in de nalatenschap. Pieter zal de invloed van zijn eerder ontvangen schenking wél voelen wanneer hij erft; de schenking wordt verrekend bij het bepalen van zijn erfdeel. Dit zou kunnen zorgen voor een situatie waarbij Pieter zich benadeeld voelt op het moment van de verdeling van de nalatenschap. Met een globale erfovereenkomst wordt het voor de ouders en de kinderen mogelijk om af te spreken dat de schenking en de dure studies elkaar “compenseren”.
Door het op voorhand eens te zijn over het bestaan van een evenwicht tussen de kinderen wordt de discussie over verrekeningen vermeden op het moment van de verdeling van de nalatenschap. Noch het voordeel dat voortvloeit uit de financiering van de studies, noch de schenking zullen in het kader van de nalatenschap van de ouders tussen de kinderen verrekend moeten worden.
Het voorbeeld haalt “dure studies” aan, maar het kan in de praktijk gaan om allerlei zaken: verbouwingen waar de ouders aan hebben meegeholpen, ouders die jaren aan een stuk op de kleinkinderen hebben gebabysit…
Dankzij globale erfovereenkomsten kunnen de erfgenamen dus de tellers weer op nul zetten. De erfovereenkomst heeft echter NIET als bedoeling om via een overeenkomst goederen te gaan verdelen tussen de kinderen.
Bron: Fednot
